«Միասին» նախագիծը՝ որպես համագործակցության արդյունավետ ձև

Խմբից խումբ, դասարանից դասարան, դպրոցից դպրոց շրջելով՝ մանկավարժական աջակցության ուսումնական կենտրոնի հոգեբանին հանդիպում են երեխաների հոգեկան կամ սոցիալական զարգացման զանազան խնդիրներ՝ սկսած հարմարումից, մինչև ներխմբային կոնֆլիկտներ, ագրեսիա, տարիքային առանձնահատկություններ, հուզականություն: Այդ խնդիրների լուծումը հաճախ պետք է տրվի հենց խմբի ներսում: Միևնույն ժամանակ ավելի շատ մարդկանց օգնելը, փորձի փոխանակումը, վարքի նոր ձևեր ճանաչելը, փորձարկելն ու ձևավորելը խմբային աշխատանքի առավելություններից են: Բացի դրանից, խմբային աշխատանքի ժամանակ մասնակիցներից յուրաքանչյուրը հնարավորություն ունի վերլուծելու իր ստացած հոգեբանական բովանդակությամբ ինֆորմացիան, համեմատելու դա մյուս մարդկանց տեղեկատվության հետ: Խմբային աշխատանքի միջոցով կարելի է նաև լուծել անհատի խնդիրները՝ ես-ի գիտակցում, ինքնաճանաչում, ինքնավստահության ձեռք բերում և այլն:

Այս ամենը հաշվի առնելով՝ մեր նախագիծը դարձավ «Միասին»-ը: Ինչո՞ւ «Միասին». որովհետև խմբի, դասարանի անդամները միասին համագործակցելով, մեկ ամբողջություն դառնալով՝ կարող են լուծել ցանկացած խնդիր՝ անհատական, թե խմբային:

Նախագիծը իրականացնելու համար առանձնացրել եմ երկու մեծ խումբ՝

• 5 տարեկանների և առաջին դասարաններ
• չորրորդ ու հինգերորդ դասարաններ:

Հաշվի առնելով տարիքային առանձնահատկություններն ու խմբի կարիքները՝ նախագծի առջև դրած խնդիրներն էլ են տարբեր: Եթե առաջին դասարաններում ավելի կենտրոնական է հարմարման (ադապտացիայի), ինքնադրսևորման և ճանաչողական ոլորտի զարգացման խնդիրը, ապա չորրորդ-հինգերորդ դասարաններում նախագիծն ուղղված է հուզակամային ոլորտին, սեփական զգացմունքներն արտահայտելուն, բարձրաձայնելուն, հասակակիցների հետ համագործակցելուն, կոնֆլիկտները լուծելուն:

Կիսամյակի ընթացքում յուրաքանչյուր դասարանում նախատեսվում է 8-10 հանդիպում: Առաջին երկու հանդիպումներն ուղղված են լինելու ծանոթությանը, վստահության մթնոլորտ ստեղծելուն, խմբում առկա խնդիրները բացահայտելուն: 5տարեկանների խմբում արդեն ունեցել ենք մեկ հանդիպում: Հանդիպումն օգնեց ճանաչելու սովորողներին անհատապես, ընդգծելու խմբի կարիքներն ու հասկանալու հետագա անելիքները:

Նախագծի ընթացքում կիրառվող հիմնական մեթոդը խաղային թերապիան է, քանի որ խաղի մեջ դրսևորվում են երեխայի անձնավորությունը, նրա անհատական առանձնահատկությունները: Խաղը երեխայի կենսական գործունեության ամենից բնական ձևն է: Խաղի ընթացքում ձևավորվում է ակտիվ փոխներգործություն երեխայի և շրջակա աշխարհի միջև, զարգանում են նրա ինտելեկտուալ, հուզակամային, բարոյական որակները, ամբողջովին ձևավորվում է նրա անհատականությունը: Խաղը երեխային թույլ է տալիս ազատվել հուզական լարվածությունից և ֆրուստրացիայից, որոնք առկա են երեխաների և մեծահասկաների մոտ իրական հարաբերություններում: Խաղային թերապիայից բացի կիրառվելու է նաև արտ-թերապիա և հեքիաթաթերապիա:

Այսպիսով, «Միասին»-ը կարող է՝

• դասավանդողների համար դառնալ շատ լավ «օգնական»,
• ուսումնառության համար ստեղծել խաղաղ, ներդաշնակ մթնոլորտ,
• սովորողներին տալ ինքնաբացահայտման, ինքնադրսևորման «բանալի»,
• իսկ խմբին-դասարանին, իհարկե, համակել մեկ ամբողջության, միասնականության զգացումով։