Աշոտ Բլեյան
ԱՆՀԱՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻՉՆ ՈՒ ԻՆՏԵՐՆԵՏԸ`ՈՒՍՈՒՑՄԱՆՄԻՋՈՑ

Հանրահայտ Բիլ Գեյթսն իր ՙՃանապարհ դեպի ապագա՚ գրավիչ գրքում հայտարարում է. ՙՄենք նոր հեղափոխության շեմին ենք և հիմա հատում ենք տեխնոլոգիական պատնեշը, որից այն կողմ ամեն ինչ այլ է լինելու՚: Թերահավատներին Գեյթսը պատասխանում է պատմական ակնարկով: Օքսֆորդի պրոֆեսորը 1878թ. էլեկտրականությունը համարում էր խաբեություն, իսկ պատենտային ծառայության աշխատակիցը հրաժարվում էր գյուտը գրանցելուց և հայտարարում. ՙԱյն, ինչ կարելի էր ստեղծել, արդեն ստեղծված է՚: Գուտենբերգից (1450թ.) առաջ աշխարհում մոտավորապես 30 հազար գիրք կար, իսկ 1500-ին արդեն գոյություն ուներ մոտավորապես 9 մլն. գիրք: Միայն 1981թ. հայտնվեց առաջին IBM-PC անհատական համակարգիչը: Հետևություն ըստ Գեյթսի` առաջընթացի արագացումն անխուսափելի է, պետք է նրանից լավագույնը քաղել:

Ամենակարևորը մոտ ապագայի մեր պատկերացումն է: Աշխատենք ինֆորմացիոն նոր տեխնոլոգիաների մասին իմանալ հնարավորինս շատ, քանզի անխուսափելիորեն առնչվում են բոլորիս: Որքան շատ իմանանք, այնքան քիչ կվախեցնեն մեզ:Իսկապես, իսկ ինչպիսի՞ն կլինի, ասենք, կրթությունը, եթե կապի արդի միջոցները, անհատական համակարգիչն ու որակյալ ինտերնետը հասանելի լինեն բոլորին` սովորողին, նրա ուսուցչին ու ծնողին: Այսպիսի հարցադրմամբ այսօր ինչպիսի՞ն է վիճակը Երևանի ՙՄխիթար Սեբաստացի՚ կրթահամալիրում. ի՞նչ թվային սարքեր ունենք կրթահամալիրում, մանկավարժների ու սովորողների տներում, ծնողների աշխատավայրերում, ինտերնետից, կապի նոր միջոցներից և տեղեկատվական հաղորդակցության թվային սարքերից ինչքա՞ն ենք օգտվում այսօր մենք` ես, դուք, մեր սովորողը, տանը, աշխատավայրում:

Համաժողովի հարգելի մասնակիցներին եմ ներկայացնում կրթահամալիրի սոցիոլոգի ծառայության ուսումնասիրությունը, կրթահամալիրի տնօրենի աշխատակազմի պատրաստած տեղեկանքը ըստ դպրոցների (ծրագրերի): Հարգելով լսարանը և ձեր ժամանակը` թույլ տվեք հնչեցնել միայն հարցադրումներ: Ահա ձեզ էժան և ունիվերսալ էլեկտրոնային պարբերական` կրթահամալիրի ինտերնետ կայքն ու էլեկտրոնային ՙԴպիր՚ ամսագիրը, բոլորիս մատչելի` սովորողի, ուսուցչի և ծնողի անհատական էլեկտրոնային փոստը: Ինչպե՞ս սրանք դարձնենք ամենօրյա գործածական` մանկավարժների, սովորողների և նրանց ծնողների համար: Կարո՞ղ ենք, որպես 1-ին քայլ` էլեկտրոնային փոստը դարձնել մեր հաղորդակցությունների փոխանակման հիմնական միջոց: Կարո՞ղ ենք օգնել միմյանց ու եղած, մեր ունեցած տեղեկատվական հաղորդակցության միջոցներն արդյունավետ գործածել: Կարո՞ղ ենք անհատական համակարգիչը գործածել որպես ուսուցման անհատական միջոց: Կարո՜ղ ենք, ինչպես Գեյթսն է պատասխանում, եթե մեր ու մեր երեխաների կրթությունը դիտենք մեր սուղ միջոցների ներդրման լավագույն վայր: Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաները (գլոբալ կապն ու թվային միջոցները` անհատական համակարգիչն ու նրա աքսեսուարները, այլ թվային տեսասարքերը), մեր օրինակով գիտենք (այս հավաքում փորձեցինք ցույց տալ)` լավացնում են կրթությունը` որպես պրոցես, և միաժամանակ փոխում մեր կյանքի բոլոր ոլորտները: Դրանք, ստիպելով սովորողին, ուսուցչին և սովորողի ծնողին շարունակել սովորել, ուսուցման պրոցեսը, սովորելու ընթացքը դարձնում են հաճելի, ուսուցմանը գրավչություն հաղորդում այնքան, որ արագ տեսանելի (ակնհայտ) են դառնում ուսուցման արդյունքները: Տեսա՞ք, չէ՞, ինչքան բան գիտեն, կարողանում են անել և անում են մեր երեխաները` սկսած 1-ին դասարանից:

Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաները փոխում են ոչ միայն առաջնակարգ ֆիրմաները կամ օֆիսները, այլև մեր երեխայի դասարանը, դպրոցը, ուսուցման գործի ողջ կազմակերպումը: Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաները (ԻՏ) կբերեն ու վերջապես կհաստատեն անհատական, խմբային և կոլեկտիվ ուսուցման մեթոդների այնքա¯ն պակասող հարմոնիան: ԻՏ-ն արթնացնում է հետաքրքրություն և խթանում մեր ուսուցիչների ու սովորողների ստեղծական գործունեությունը: Այս դահլիճն ու հավաքը հագեցած են այդպիսի, սիրելի, անհրաժեշտ (ուսուցչի համար) որակներով: Մեր ուսուցիչներն ավելի ու ավելի վստահ, զինված ինֆորմացիոն նոր տեխնոլոգիաներով, կատարում են իմացումի (գիտելիքի) միջնորդի իրենց առաքելությունը: Սովորողը հենց սովորող է, երբ ուզում է իմանալ. իսկ իմանալու որքա˜ն բան կա: Առանց ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների, արձանագրենք, անձին բավարարում պարգևող իմացումն անմատչելի է թվում: ԻՏ-ով զինված, ԻՏ-ն ամենօրյա աշխատանքում գործածող ուսուցիչը կարող է լավատես լինել ու վստահ նայել ապագային. ստեղծագործ ոգի ու իմացումի էներգիա դպրոց-դասարան բերող մասնագետը մեծացող պահանջարկ կունենա: Ծնողները պիտի սովորեն (կսովորեցնեն հենց ձեր երեխաներն ու մենք` ձեր երեխայի դպրոցի ուսուցիչները) և սովորեցնեն: Խոսքս այն ծնողների մասին է, ովքեր ինֆորմացիոն նոր տեխնոլոգիաներն արդեն գործածում են իրենց աշխատանքում: Մեզ ՏՀՏ-ից, լիարժեք հաղորդակցությունից, սովորելու արդյունավետ ու գրավիչ միջոցներից անջրպետող արգելքները կհաղթահարենք, կհայթայթենք ֆինանսներ ու խելամիտ լուծումներ կգտնենք, եթե կրթության նպատակը մեզ համար ոչ թե դիպլոմն է, այլ անընդհատ կրթության պարգևած հաճույքը: Այո՜, կրթություն ողջ կյանքի ընթացքում: Իսկ մեր կյանքի սահմանափակումները մեզ պարտադրում են խելամիտ լուծումներ գտնել: Շնորհքի, ընդունակության հարց է:

Ելույթ` ՙԿրթությունը 10 տարի անց՚ համաժողովում
23.12.06թ.