Հակոբ Հակոբյան

Էջեր ֆիզիկայի ապագա դասագրքից

Ֆունկցիա: Ֆունկցիայի տրման աղյուսակային, գրաֆիկական և բանաձևային եղանակները

Տարբերակ  1

1. Խճուղու հորիզոնական տեղամասով շարժվող հեծանվորդը ժամանակի ինչ-որ պահի խճուղու մոտի ծառից 130,5մ դեպի ձախ էր: Որոշ ժամանակ անց նա արդեն ծառից դեպի աջ 170մ հեռավորության վրա էր: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր ծառի որևէ կետի վրա, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի աջ: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ օգտագործելն է հարմար.
բ. որքա՞ն են հեծանվորդի սկզբնական A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ. որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում հեծանվորդի անցած ճանապարհը:

2. Սուզանավը, դուրս գալով A(2;3) կոորդինատներ ունեցող կետից և B(6;6) կետում փոխելով շարժման ուղղությունը, հասավ C(9;2) կետը: Կոորդինատների առանցքներից մեկն ուղղի՛ր հորիզոնական, մյուսը` ուղղաձիգ ուղղություններով: Մասշտաբը երկու առանցքների համար ընդունի՛ր նույնը` 0,5սմ : 10կմ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցո՛ւյց տուր A, B և C կետերը.
բ. պատկերի՛ր սուզանավի հետագիծը՝ համարելով, որ մի կետից մյուսը սուզանավը շարժվել է ուղղագիծ.
գ. որոշի՛ր սուզանավի անցած ճանապարհը:

Նկար 1-ում պատկերված է կետի շարժման հետագիծը XY հարթության մեջ: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝
ա. մարմնի սկզբնական և վերջնական դիրքերի կոորդինատները.
բ. այն կետերի կոորդինատները, որոնցում շարժվող կետը փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. գտի՛ր մարմնի սկզբնական և վերջնական դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

3. Եռանկյան գագաթները A(10,5; 12), B(15; 8) և C(3; 4) կետերում են: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. պատկերի՛ր այդ եռանկյունը.
բ. որոշի՛ր A գագաթից տարված միջնագծի ծայրակետի (D կետի) կոորդինատները.
գ. որոշի՛ր AD միջնագծի երկարությունը:

Տարբերակ  2

1.  Հետագծի ուղղագիծ տեղամասով շարժվող գնացքը ժամանակի ինչ-որ պահի գտնվում էր կայարանի շենքից  դեպի արևելք  36կմ հեռավորության վրա: Որոշ ժամանակ անց նա արդենկայարանից դեպի արևմուտք  108կմ հեռավորության վրա էր: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր կայարանի շենքի  որևէ կետի վրա, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի արևելք: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ.  որքա՞ն են գնացքի սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ.  որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում գնացքի անցած ճանապարհը:

2. Ֆուտբոլիստների հարվածներից հետո գնդակը C(5;40), D(20;50), E(15;10); F(30;30) կետերում  փոխել է իր շարժման ուղղությունը և վերջին հարվածից հետո շարժվել է G(60;30) կոորդինատներ ունեցող կետի ուղղությամբ: Մի հարվածից մինչև մյուս հարվածը ընկած ժամանակամիջոցում գնդակը շարժվել է գետնի մակերևույթի վրայով և ուղղագիծ: Դարպասի ուղղահայաց ձողերի հիմքերի կոորդինատներն են A(50; 25) և B(50;32): Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ և հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցո՛ւյց տուր A, B, C, D, E, F  և  G կետերը.
բ. պատկերի՛ր գնդակի հետագիծը.
գ. որոշի՛ր սուզանավի անցած ճանապարհը.
դ. գնդակը հայտնվե՞լ է դարպասում, թե՞ ոչ:
  
3. Նկար  1-ում  պատկերված  է մարզադաշտում  մարզիկի շարժման հետագիծը: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա.  մարզիկի սկզբնական և վերջնական դիրքերի  կոորդինատները.
բ. գտի՛ր  այն  կետերի կոորդինատները, որոնցում մարզիկը փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. գտի՛ր  մարզիկի  սկզբնական  և  վերջնական  դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

4. Ուղղանկյան  երեք  գագաթները A(-15;-20),  B(24;-20)  և  C(24;8) կետերում են:  Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ  և՝

ա.  պատկերի՛ր այդ ուղղանկյունը.
բ.  գտի՛ր  ուղղանկյան անկյունագծերի հատման կետի կոորդինատները.
գ.  գտի՛ր  ուղղանկյան անկյունագծի  երկարությունը:

Տարբերակ 3

1. Ընկնելով   2մ  բարձրությունից`  գնդակն   անդրադառնում   է   հատակից`  հասնելով  0,5մ բարձրության: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր այն կետում որտեղ գնդակը հարվածում է հատակին, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի վեր: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա.  այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ.   որքա՞ն են գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ.   որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում գնդակի  անցած ճանապարհը:

2. Հեծանվորդներից մեկը իր շարժման ժամանակ անցել է A(-15; -15), B(-5; 5), C(10; 25), իսկ մյուսը` D(-10; -25), E(0; 20), F(5; 0) կետերով: Նշված կետերի միջև հեծանվորդները շարժվել են ուղղագիծ: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցո՛ւյց տուր A, B, C, D, E, F  կետերը.
բ. պատկերի՛ր հեծանվորդների  հետագծերը.
գ. որոշի՛ր առաջին հեծանվորդի անցած ճանապարհը.
դ. գտի՛ր հեծանվորդների հանդիպման կետի կոորդինատները:

3. Նկար 1-ում պատկերված է թղթի վրայով շարժվող մատիտի ծայրակետի հետագիծը: Մատիտը շարժումը սկսել է A կետից: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա. մատիտի  ծայրակետի  կոորդինատները  սկզբնական  և վերջնական դիրքերում.
բ.  այն    կետերի   կոորդինատները,   որոնցում մատիտի ծայրակետը փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. մատիտի  ծայրակետի   սկզբնական   և   այն դիրքի հեռավորությունը,  երբ մատիտը  անցել էր ամբողջ ճանապարհի կեսը:

4. Զուգահեռագծի երեք գագաթները A(–6,5;14),  B(0,5;7)  և  C(0,5;–14) կետերում են: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ  և՝

ա.  պատկերի՛ր այդ զուգահեռագիծը.
բ.   որոշի՛ր զուգահեռագծի անկյունագծերի հատման կետի կոորդինատները.
գ.   որոշի՛ր զուգահեռագծի  AC անկյունագծի  երկարությունը:

Տարբերակ 4

1. Գնդակը նետում են ուղղաձիգ դեպի վեր: Որոշ ժամանակ անց նագետնից 56,7մ բարձրության վրա էր և շարունակում էր շարժվել դեպի վեր: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրիր գնդակի նետման կետում, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի վար: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. որքա՞ն են գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ. որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում գնդակի  անցած ճանապարհը:

2.Իր  շարժման   ընթացքում   նավը  եղել է A(-200;100), B(150;400), C(500;1000), D(-600;-1000),  E(-400;300) կոորդինատներ ունեցող կետերում: Նշված կետերի միջև նավը շարժվել է ուղղիղ գծերով: Նավահանգստի կոորդինատներն են F(-100;300): Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ և հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցո՛ւյց տուր A, B, C, D, E, F  կետերը.
բ. պատկերի՛ր նավի   հետագիծը.
գ.  որոշի՛ր նավի անցած ճանապարհը.
դ.  որոշի՛ր՝ նավը եղե՞լ է արդյոք նշված կոորդինատներն ունեցող նավահանգստում:

3. Նկար 1-ում պատկերված է  ավտոբուսի շարժման հետագիծը: Ավտոբուսը շարժումը սկսում է A կետից և կանգ է առնում E կետում: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա.  ավտոբուսի  կոորդինատները  հետագծի սկզբնական  և վերջնական կետերում
բ.այն    կետերի   կոորդինատները,   որոնցում ավտոբուսը սկսել և ավարտել է կորագիծ շարժումը, ինչպես նաև կորագիծ հետագծի միջնակետի կոորդինատները.
գ.ավտոբուսի սկզբնական և վերջնական դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

4.  Ուղղանկյան  երեք  գագաթները  A(–15;–20), B(24;–20) և  C(24;8) կետերում են,  իսկ   եռանկյան   գագաթները`  համապատասխանաբար  E(–21;–12),  F(12;16)  և  M(30;–12) կետերում:  Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա.  պատկերի՛ր ուղղանկյունը և եռանկյունը.
բ. որոշի՛ր  ուղղանկյան  չորրորդ  գագաթի,  ինչպես  նաև  եռանկյան   EM  կողմի  և ուղղանկյան կողմերի հատման կետերի կոորդինատները.
գ. որոշիր ուղղանկյան  AD և եռանկյան EF կողմի հատման կետից մինչև եռանկյան F գագաթը եղած հեռավորությունը:

Տարբերակ 5

1.Գնդակը նետում են ուղղաձիգ դեպի վեր: Հասնելով առավելագույն 100մ բարձրության՝ նա սկսում է շարժվել դեպի ներքև: Շարժումը սկսելուց որոշակի ժամանակ անց նա գետնից  60մ բարձրության վրա էր: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր գնդակի հետագծի ամենաբարձր կետում, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի վեր: Որոշի՛ր՝.

ա.  այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ.   որքա՞ն են գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ.  որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում գնդակի  անցած ճանապարհը:

2. Դպրոց գնալիս տղան անցել է A(60;75), B(650;-150), C(375;-25) կետերով: Դպրոցի կոորդինատներն են  E(150;150), իսկ տղայի ընկերոջ տան կոորդինատները` F(515;50): Նշված կետերի միջև տղան շարժվել է ուղղագիծ: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ և հարմար մասշտաբներ: Կոորդինատների սկզբնակետը  տեղադրի՛ր  տղայի  տան  որևէ  կետի  վրա և՝   

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցույց տուր A, B, C,  E, F  կետերը.
բ.  պատկերիր  տղայի   հետագիծը.
գ.  որոշիր տնից դպրոց գնալիս տղայի անցած ճանապարհը.
դ.  դպրոց գնալիս տղան այցելե՞լ  է  ընկերոջը:

3. Նկար  1-ում  պատկերված  է  մարզադաշտում  վազորդի շարժման հետագիծը: Վազորդն սկսել է վազել A կետից և կանգ է առել E կետում: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝ 

ա.վազորդի  կոորդինատները    սկզբնական  և  վերջնական դիրքերում.
բ.  այն  կետերի  կոորդինատները,  որոնցում վազորդը փոխել է շարժման ուղղությունը.
գ. վազորդի սկզբնական և վերջնական դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

4. A կետը OX դրական կիսառանցքի վրա է, իսկ B կետը` OY դրական կիսառանցքի վրա: Հայտնի է, որ OA=5, իսկ OB=3: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ  և՝

ա.  պատկերի՛ր այդ եռանկյունը.
բ.  որոշի՛ր  եռանկյան  գագաթների, ինչպես նաև ներքնաձիգի միջնակետի կոորդինատները.
գ. ապացուցի՛ր, որ ներքնաձիգի միջնակետը հավասարաչափ է հեռացված եռանկյան գագաթներից:

Տարբերակ 6

1. Գնդակը, ընկնելով  12մ  բարձրությունից,  հարվածեց   գետնին  և  ետ  թռավ՝  հասնելով   6մ բարձրության:  Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր գնդակի նետման կետում, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի վար: Պատասխանիր բերված հարցերին.

ա.  այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ.  որոշի՛ր գնդակի  սկզբնական  A) և երկրորդ անգամ գետնին հարվածելու պահին՝ B)  ունեցած կոորդինատները.
գ.  որքա՞ն ճանապարհ անցավ գնդակը մինչև երկրորդ անգամ գետնին հարվածելը:

2. Հեծանվորդը, սկսելով շարժումը կոորդինատների սկզբնակետից, որոշ ժամանակ անց նորից վերադառնում է նույն կետը: Հետագծի A(-60;-175), B(-120;0) և C(-60;175) կոորդինատներով կետերում նա փոխել է շարժման ուղղությունը, իսկ մնացած ժամանակ շարժվել է ուղղագիծ: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված   կոորդինատական   համակարգում   ցո՛ւյց   տուր   A,   B,  C   կետերը  և   հեծանվորդի սկզբնական դիրքը.
բ. պատկերի՛ր հեծանվորդի   հետագիծը.
գ. որոշիր հեծանվորդի անցած ճանապարհը
դ. որոշի՛ր՝ հեծանվորդը  եղե՞լ է արդյոք D(-50;70) կոորդինատներն ունեցող կետում:

3. Նկար  1-ում  պատկերված  է  միջքաղաքային       ավտոբուսի շարժման հետագիծը: Հետագծի վրա նշված են այն բնակավայրերը, որոնցով անցնում է ավտոբուսը:  Օգտվելով նկարից՝  գտի՛ր՝

ա.  սկզբնական  և  վերջնական  բնակավայրերի   կոորդինատները.   
բ.  այն    կետերի   կոորդինատները,   որոնցում ավտոբուսը  փոխել է շարժման ուղղությունը.
գ. առաջին և վերջին բնակավայրերի  միջև եղած հեռավորությունը:

4. A կետը գտնվում է OX դրական կիսառանցքի, իսկ B կետը` OY դրական կիսառանցքի վրա: Հայտնի է, որ OA=12, իսկ OB=18: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ,  հարմար մասշտաբներ և՝

ա.  պատկերի՛ր այդ եռանկյունը.
բ. գտի՛ր OABC ուղղանկյան գագաթների, ինչպես նաև նրա անկյունագծերի հատման կետի կոորդինատները.
գ. որոշի՛ր ուղղանկյան անկյունագծի երկարությունը:

Տարբերակ 7

1.   Բիլյարդի  գնդիկը,  շարժվելով  սեղանի  անկյունագծով,  նրա  մի  անկյունից   հասնում  է հանդիպակաց անկյունը: Սեղանի լայնությունը 2մ է, իսկ երկարությունը՝ 3.5մ: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր գնդիկի սկզբնական դիրքում,  իսկ առանցքը ուղղի՛ր անկյունագտծով դեպի վերջնական դիրքը: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. գտի՛ր  գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ. գտի՛ր տվյալ ժամանակամիջոցում գնդիկի  անցած ճանապարհը:

2. Մարգագետնում  ոզնին  շարժվում է` հաջորդաբար անցնելով  A(22;19,5), B(63;45,5), C(144;45,5) և D(108;19,5) կոորդինատներ ունեցող կետերով: Կետերի միջև ընկած տեղամասերում նա շարժվում է ուղղագիծ: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված  կոորդինատական  համակարգում  ցո՛ւյց  տուր  A, B, C  և D  կետերը.
բ. պատկերի՛ր ոզնու հետագիծը.
գ.  որոշի՛ր ոզնու անցած ճանապարհը.
դ.  որոշի՛ր՝ շարժման ընթացքում ոզնին անցե՞լ է E(54; 26) կետով:

3.Նկար 1-ում պատկերված են ֆուտբոլի դաշտի հատակագիծը և  դաշտում գնդակի դիրքը  (E կետը):  Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝ 

ա.  անկյունային դրոշակների կոորդինատները.
բ.   գնդակի կոորդինատները.
գ.   դաշտի երկարությունը և լայնությունը:

4.   Քառակուսու  մի գագաթը գտնվում է A(–27;27) կետում, իսկ նրա անկյունագծերը հատվում են կոորդինատների սկզբնակետում: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ  և՝
ա.  պատկերիր այդ քառակուսին.
բ. գտիր քառակուսու մյուս գագաթների կոորդինատները.
գ. որոշիր քառակուսու անկյունագծի երկարությունը:

Տարբերակ 8

1. Բիլյարդի  գնդիկը,  շարժվելով  սեղանի  մի անկյունից,  հարվածում է դիմացի պատին և ետ գլորվելով՝ կանգ առնում մեծ կողմի միջնակետում:  Սեղանի լայնությունը 2մ է, իսկ երկարությունը՝ 3.5մ: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր գնդիկի սկզբնական դիրքում,  իսկ առանցքը ուղղիր մեծ կողմի երկայնքով  դեպի վերջնական դիրքը: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. որքա՞ն  են  գնդակի  սկզբնական  A),  վերջնական B)  և  այն  կետի  կոորդինատները,  որտեղ գնդիկը հարվածում է պատին.
գ.  գտի՛ր  տվյալ ժամանակամիջոցում գնդակի  անցած ճանապարհը:

2. Երկու  մարմիններ  շարժվել  են   տարբեր  հետագծերով:  Առաջին  մարմինը  շարժման ընթացքում անցել է A(20;20), B(100;30), C(160;15) և D(260;40) կետերով, իսկ երկրորդ մարմինը համապատասխանաբար` A1(40;-15), B1(80;5), C1(180;-5) և D1(260;30) կետերով: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված  կոորդինատական  համակարգում  ցո՛ւյց  տուր  A, B, C, D  և  A1, B1, C1, D1  կետերը.
բ. պատկերի՛ր մարմինների հետագծերը.
գ.  որոշի՛ր՝ շարժման ժամանակ հանդիպե՞լ են արդյոք մարմինները.
դ.  որոշիր երկրորդ մարմնի անցած ճանապարհը:

3.  Գնդակը ֆուտբոլի դաշտում շարժվել է մի հետագծով, որը պատկերված է նկար 1-ում: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա.գնդակի սկզբնական և վերջնական դիրքերի կոորդինատները.
բ. այն կետերի  կոորդինատները,  որոնցում գնդակը փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. գնդակի  սկզբնական   և վերջնական դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

4.   Եռանկյան գագաթները A(0;1), B(1;–4) և C(5;2) կետերում են: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա.  պատկերի՛ր այդ եռանկյունը.
բ. ապացուցի՛ր, որ այդ եռանկյունը հավասարասրուն է.
գ. գտի՛ր  գագաթից տարված բարձրության և հիմքի հատման կետի կոորդինատները:

Տարբերակ 9

1. Նավակը սկսում է շարժվել կառամատույցից, հասնում է 24կմ հեռավորության վրա գտնվող նավահանգիստը և ետ է վերադառնում: Ընտրրիր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրիր կառամատույցի որևէ կետում, իսկ առանցքը ուղղիր դեպի նավահանգիստ: Պատասխանիր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. որքա՞ն  են  նավակի  սկզբնական  A)  և  վերջնական B) դիրքերի, ինչպես  նաև    նավահանգստի C)  կոորդինատները. 
գ. գտիր   տվյալ ժամանակամիջոցում նավակի  անցած ճանապարհը:

2. Բիլյարդի գնդիկը  գտնվում էր սեղանի անկյուներից մեկի մոտ: Հարվածից հետո նա շարժվում  է ուղղագիծ, սեղանի պատերի հետ բախվելով`  A(0,75; 2), B(1.5; 0) և C(2,25; 2) կետերում փոխում է շարժման ուղղությունը և կանգ է առնում D(3; 0) կետում: Կոորդինատների սկզբնակետը ընտրի՛ր գնդիկի սկզբնական դիրքում, x-երի առանցքը ուղղի՛ր սեղանի մեծ կողմի ուղղությամբ, ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական  համակարգում ցո՛ւյց  տուր  A, B, C և D  կետերը. 
բ. պատկերի՛ր գնդիկի   հետագիծը.
գ. գտի՛ր գնդիկի անցած ճանապարհը.
դ. որոշի՛ր՝ գնդիկը բախվե՞լ է մեծ կողմերից մեկի միջնակետին:

3. Նկար   1-ում   պատկերված   է   ուղղաձիգ   պատի   վրայով շարժվող ճանճի հետագիծը: YOX հարթությունը համընկնում է պատի հարթության հետ: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա. ճանճի սկզբնական և վերջնական դիրքերի կոորդինատները.
բ.  այն  կետերի  կոորդինատները,   որոնցում ճանճը  փոխել է իր շարժման ուղղությունը:
գ. որոշի՛ր՝ ի՞նչ ճանապարհ է անցել ճանճը դեպի վերև շարժվելիս:

4.Շրջանագծի կենտրոնը գտնվում է A(56;24)  կետում: BD-ն շրջանագծի այն տրամագիծն է, որը ուղղահայաց է X-երի առանցքին: <BAC=900,  <BAD=1800, <BAE=2700: Շրջանագծի շառավիղը 24 է: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. պատկերի՛ր շրջանագիծը.
բ. գտի՛ր B, C,  D  և E կետերի կոորդինատները.
գ. որոշի՛ր շրջանագծի կենտրոնի հեռավորությունը կոորդինատների սկզբնակետից:

Տարբերակ 10

1. Սահնակը   ցած   իջավ   հորիզոնի   նկատմամբ   450   թեքության   անկյուն   ունեցող  100մ երկարությամբ սարից: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր հետագծի միջնակետում, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի սարի ստորոտը: Պատասխանիր բերված հարցերին.

ա.  այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. գտի՛ր սահնակի  սկզբնական  A)  և  վերջնական B) դիրքերի կոորդինատները. 
գ. գտի՛ր  տվյալ ժամանակամիջոցում սահնահի   անցած ճանապարհը:

2.Երկու ավտոմեքենաներ շարժվել  են տարբեր հետագծերով: Առաջին ավտոմեքենան իր շարժման ընթացքում անցել  է A(-72;-14), B(0;7), C(120;42) կետերով,   իսկ  երկրորդ` A1(-144;-14), B1(-96;0), C1(0;28) կետերով:  Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝
ա. ընտրված  կոորդինատական  համակարգում  ցույց  տո՛ւր  A, B, C, D  և  A1, B1, C1, D1  կետերը.
բ. պատկերի՛ր  ավտոմեքենաների  հետագծերը. 
գ.  որոշի՛ր առաջին մարմնի անցած ճանապարհը. 
դ.  որոշի՛ր՝ շարժման ընթացքում մարմինները հանդիպե՞լ են թե ոչ:

3. Բիլյարդի  գնդիկը  սկսել  է  շարժվել  A  կետից  և  մի  քանի անգամ անդրադառնալով սեղանի պատերից կանգ է առել E կետում: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա. գնդիկի սկզբնական և վերջնական դիրքերի կոորդինատները.
բ. անդրադարձման կետերի կոորդինատները.
գ. որոշիր բիլյարդի սեղանի երկարությունը:

4. Շրջանագծի կենտրոնը A(12;8)  կետում է, իսկ շառավիղը 6 է: Շրջանագծին արտագծած է  քառակուսի: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. պատկերի՛ր շրջանագիծը  և քառակուսին.
բ. գտի՛ր քառակուսու գագաթների կոորդինատները.
գ. գտի՛ր շրջանագծի տրամագիծը:

Տարբերակ 11

1. Խճուղու  հորիզոնական  տեղամասով  շարժվող  հեծանվորդը  ժամանակի  ինչ-որ  պահի խճուղու  մոտ գտնվող ծառից 130,5մ դեպի ձախ էր: Որոշ ժամանակ անց նա արդեն ծառից դեպի աջ 170մ հեռավորության վրա էր: Ընտրի՛ր  հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր ծառի որևէ կետի վրա, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի աջ: Պատասխանիր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ.  որքա՞ն են հեծանվորդի սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ.  որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում հեծանվորդի անցած ճանապարհը:

2. Ֆուտբոլիստների հարվածներից հետո գնդակը C(5;40), D(20;50), E(15;10), F(30;30) կետերում  փոխել է իր շարժման ուղղությունը և վերջին հարվածից հետո շարժվել է G(60;30) կոորդինատներ ունեցող կետի ուղղությամբ: Մի հարվածից մինչև մյուս հարվածը ընկած ժամանակամիջոցում գնդակը շարժվել է գետնի մակերևույթի վրայով և ուղղագիծ: Դարպասի ուղղահայաց ձողերի հիմքերի կոորդինատներն են A(50;25) և B(50;32): Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցո՛ւյց տուր A, B, C, D, E, F  և  G կետերը.
բ. պատկերի՛ր գնդակի հետագիծը.
գ. որոշի՛ր՝ գնդակը հայտնվե՞լ է դարպասում, թե՞ ոչ:

3. Նկար 1-ում պատկերված է թղթի վրայով շարժվող մատիտի ծայրակետի հետագիծը: Մատիտը շարժումը սկսել է A կետից: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա. մատիտի  ծայրակետի  կոորդինատները  սկզբնական  և վերջնական դիրքերում.
բ. այն    կետերի   կոորդինատները,   որոնցում մատիտի ծայրակետը փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. մատիտի  ծայրակետի   սկզբնական   և   այն դիրքի հեռավորությունը,  երբ մատիտը  անցել էր ամբողջ ճանապարհի կեսը:

4.Ուղղանկյան  երեք  գագաթները  A(–15;–20), B(24;–20) և  C(24;8) կետերում են,  իսկ   եռանկյան   գագաթները`  համապատասխանաբար  E(–21;–12),  F(12;16)  և  M(30;–12) կետերում:  Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. պատկերի՛ր ուղղանկյունը և եռանկյունը
բ. որոշի՛ր  ուղղանկյան  չորրորդ  գագաթի,  ինչպես  նաև  եռանկյան   EM  կողմի  և ուղղանկյան կողմերի հատման կետերի կոորդինատները.
գ. որոշի՛ր ուղղանկյան  AD և եռանկյան EF կողմի հատման կետից մինչև եռանկյան F գագաթը եղած հեռավորությունը:

Տարբերակ 12

1. Գնդակը նետում են ուղղաձիգ դեպի վեր: Հասնելով առավելագույն 100մ բարձրության՝ նա սկսում է շարժվել դեպի ներքև: Շարժումը սկսելուց որոշակի ժամանակ անց նա գետնից  60մ բարձրության վրա էր: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր գնդակի հետագծի ամենաբարձր կետում, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի վեր: Պատասխանիր բերված հարցերին.
ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. որքա՞ն են գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ.  որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում գնդակի  անցած ճանապարհը:

2. Հեծանվորդը սկսելով շարժումը կոորդինատների սկզբնակետից որոշ ժամանակ անց նորից վերադառնում է նույն կետը: Հետագծի A(-60;-175), B(-120;0) և C(-60;175) կոորդինատներով կետերում նա փոխել է շարժման ուղղությունը, իսկ մնացած ժամանակ շարժվել է ուղղագիծ: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներև՝

ա. ընտրված   կոորդինատական   համակարգում   ցո՛ւյց   տուր   A,   B,  C   կետերը  և   հեծանվորդի սկզբնական դիրքը.
բ. պատկերի՛ր հեծանվորդի   հետագիծը.
գ. որոշի՛ր հեծանվորդի անցած ճանապարհը.
դ. որոշի՛ր՝ հեծանվորդը  գտնվե՞լ է արդյոք D(-50;70) կոորդինատներն ունեցող կետում:

3.  Նկար 1-ում պատկերված են ֆուտբոլի դաշտի հատակագիծը և  դաշտում գնդակի դիրքը  (E կետը):  Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր  …
ա. անկյունային դրոշակների կոորդինատները.
բ. գնդակի կոորդինատները.
գ. դաշտի երկարությունը և լայնությունը:

4. Եռանկյան գագաթները գտնվում են  A(0;1),  B(1;–4) և C(5;2) կետերում: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա.  պատկերի՛ր այդ եռանկյունը.
բ.  ապացուցի՛ր, որ այդ եռանկյունը հավասարասրուն է.
գ. գտի՛ր  գագաթից տարված բարձրության և հիմքի հատման կետի կոորդինատները:

Տարբերակ 13

1. Նավակը սկսում է շարժվել կառամատույցից, հասնում է 24կմ հեռավորության վրա գտնվող նավահանգիստը և ետ վերադառնում: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր կառամատույցի որևէ կետում, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի նավահանգիստ: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. որքա՞ն  են  նավակի  սկզբնական  A)  և  վերջնական B) դիրքերի, ինչպես  նաև    նավահանգստի C)  կոորդինատները. 
գ. գտի՛ր   տվյալ ժամանակամիջոցում նավակի  անցած ճանապարհը:

2. Երկու ավտոմեքենաներ շարժվել  են տարբեր հետագծերով: Առաջին ավտոմեքենան իր շարժման ընթացքում անցել  է A(-72;-14), B(0;7), C(120;42) կետերով,   իսկ  երկրորդը` A1(-144;-14), B1(-96;0), C1(0;28) կետերով:  Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված  կոորդինատական  համակարգում  ցո՛ւյց  տուր  A, B, C, D  և  A1, B1, C1, D1  կետերը.
բ. պատկերի՛ր  ավտոմեքենաների  հետագծերը.
գ. որոշի՛ր առաջին մարմնի անցած ճանապարհը. 
դ. որոշի՛ր՝ շարժման ընթացքում մարմինները հանդիպե՞լ են, թե՞ ոչ:

3. Նկար 1-ում պատկերված է կետի շարժման հետագիծը XY հարթության մեջ: Օգտվելով նկարից՝  գտի՛ր՝

ա.  մարմնի սկզբնական և վերջնական դիրքերի կոորդինատները.
բ. այն  կետերի կոորդինատները, որոնցում  շարժվող կետը փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. մարմնի  սկզբնական  և  վերջնական  դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

4.  Ուղղանկյան  երեք  գագաթները  A(-15;-20),  B(24;-20)  և  C(24;8) կետերում:  Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ  և՝

ա. պատկերի՛ր այդ ուղղանկյունը.
բ. գտի՛ր  ուղղանկյան անկյունագծերի հատման կետի կոորդինատները.
գ. գտի՛ր  ուղղանկյան անկյունագծի  երկարությունը:

Տարբերակ 14

1.  Ընկնելով   2մ  բարձրությունից`  գնդակն   անդրադառնում   է   հատակից`  հասնելով  0,5մ բարձրության: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր այն կետում որտեղ գնդակը հարվածում է հատակին, իսկ առանցքը ուղղի՛ր դեպի վեր: Պատասխանիր բերված հարցերին.

ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. որքա՞ն են գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ. որքա՞ն է տվյալ ժամանակամիջոցում գնդակի  անցած ճանապարհը:

2.Իր  շարժման   ընթացքում   նավը  A(-200;100), B(150;400), C(500;1000), D(-600;-1000),  E(-400;300) կոորդինատներ ունեցող կետերում: Նշված կետերի միջև նավը շարժվել է ուղղիղ գծերով: Նավահանգստի կոորդինատներն են F(-100;300): Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝

ա. ընտրված կոորդինատական համակարգում ցո՛ւյց տուր A, B, C, D, E, F  կետերը.
բ. պատկերի՛ր նավի   հետագիծը.
գ. որոշի՛ր նավի անցած ճանապարհը.
դ.  նավը եղե՞լ է արդյոք նշված կոորդինատներն ունեցող նավահանգստում:

3. Նկար  1-ում  պատկերված  է  մարզադաշտում  վազորդի շարժման հետագիծը: Վազորդը սկսել է վազել A կետից և կանգ է առել E կետում: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝

ա. վազորդի  կոորդինատները    սկզբնական  և  վերջնական դիրքերում.
բ. այն  կետերի  կոորդինատները,  որոնցում վազորդը փոխել է շարժման ուղղությունը.
գ. վազորդի սկզբնական և վերջնական դիրքերի միջև եղած հեռավորությունը:

4. A կետը OX դրական կիսառանցքի, իսկ B կետը` OY դրական կիսառանցքի վրա են: Հայտնի է, որ OA=12, իսկ OB=18: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ,  հարմար մասշտաբներ և՝

ա. պատկերի՛ր այդ եռանկյունը.
բ. գտի՛ր OABC ուղղանկյան գագաթների, ինչպես նաև նրա անկյունագծերի հատման կետի կոորդինատները.
գ. որոշի՛ր ուղղանկյան անկյունագծի երկարությունը:

Տարբերակ 15

1. Բիլյարդի  գնդիկը,  շարժվելով  սեղանի  անկյունագծով,  նրա  մի  անկյունից   հասնում  է հանդիպակաց անկյունը: Սեղանի լայնությունը 2մ է, իսկ երկարությունը՝ 3.5մ: Ընտրի՛ր հարմար մասշտաբ, կոորդինատների սկզբնակետը տեղադրի՛ր գնդիկի սկզբնական դիրքում,  իսկ առանցքը ուղղի՛ր անկյունագտծով դեպի վերջնական դիրքը: Պատասխանի՛ր բերված հարցերին.
ա. այս դեպքում ինչպիսի՞ կոորդինատական համակարգ է հարմար օգտագործել.
բ. գտի՛ր  գնդակի  սկզբնական  A) և վերջնական B) կետերի կոորդինատները.
գ. գտի՛ր տվյալ ժամանակամիջոցում գնդիկի  անցած ճանապարհը:

2.Երկու  մարմիններ  շարժվել  են   տարբեր  հետագծերով:  Առաջին  մարմինը  շարժման ընթացքում անցել է A(20;20), B(100;30), C(160;15) և D(260;40) կետերով, իսկ երկրորդ մարմինը համապատասխանաբար` A1(40;-15), B1(80;5), C1(180;-5) և D1(260;30) կետերով: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝
ա. ընտրված  կոորդինատական  համակարգում  ցո՛ւյց  տուր  A, B, C, D  և  A1, B1, C1, D1  կետերը.
բ. պատկերի՛ր մարմինների հետագծերը.
գ. որոշի՛ր՝ շարժման ժամանակ հանդիպե՞լ են արդյոք մարմինները.
դ. որոշի՛ր երկրորդ մարմնի անցած ճանապարհը:

3. Նկար   1-ում   պատկերված   է   ուղղաձիգ   պատի   վրայով շարժվող ճանճի հետագիծը: YOX հարթությունը համընկնում է պատի հարթության հետ: Օգտվելով նկարից՝ գտի՛ր՝
ա. ճանճի սկզբնական և վերջնական դիրքերի կոորդինատները.
բ. այն  կետերի  կոորդինատները,   որոնցում ճանճը  փոխել է իր շարժման ուղղությունը.
գ. ի՞նչ ճանապարհ է անցել ճանճը դեպի վերև շարժվելիս:

4. Շրջանագծի կենտրոնը A(12;8) կետում է, իսկ շառավիղը 6 է: Շրջանագծին արտագծած է  քառակուսի: Ընտրի՛ր կոորդինատական համակարգ, հարմար մասշտաբներ և՝
ա. պատկերի՛ր շրջանագիծը  և քառակուսին.
բ. գտի՛ր քառակուսու գագաթների կոորդինատները.
գ. գտի՛ր շրջանագծի տրամագիծը: