Աշոտ Բլեյան

Տեղեկատվական հաղորդակցության (ինֆորմացիոն) տեխնոլոգիաները` ուսուցման միջոց

Այս վերնագրով ելույթ այս նույն լսարանում ես ունեցել եմ 2006թ. դեկտեմբերի 23-ին «Ծնողի դպրոց» ծրագրով, «Կրթությունը 10 տարի անց» համաժողովում: Հետաքրքրասերներն այն կարող են կարդալ «Դպիր» էլեկտրոնային ամսագրի 3-րդ համարում: Ուզում եմ շարունակել իմ այդ ելույթը և յուրաքանչյուր ուրբաթ հետազոտողի` ազատ մարդու դպրոցի ներկայացման համար, ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների փաստացի բերած անհատական, խմբային ու կոլեկտիվ ուսուցման մեթոդների այնքա՛ն պակասող ներդաշնակության համար իմ երախտագիտությունը հայտնել իմ գործընկերներին` դասավանդողներին և սովորողներին` նրանց մեջ, իհարկե, առանձնացնելով Սոնա Խաչատրյանին: Ուրբաթ օրերին սովորողների ներկայացրած էլեկտրոնային հետազոտական աշխատանքների (նախագծերի) անվանումների ոչ լրիվ ցանկը, որ բաժանված է հավաքի մասնակիցներիս, իսկապես տպավորիչ է:

Մենք չենք թերագնահատում ավանդական (սպառողի) դպրոցի իներցիան, նրա ռևանշիստական էությունը։ Նա գործում է, ինչպես վիրուսը` ինտերնետում, ուստի նրա վնասազերծումը հնարավոր է և պահանջում է ուսումնական գործի նոր կազմակերպում: Վերջին տարիներին մենք մեր հպարտությունն ենք համարել 1-ին դասարանից սկսած «Համակարգչային գրագիտություն և ինտերնետ» առարկայի ներմուծումը, նոր առարկայի ուսուցման կազմակերպումը կրթահամալիրի բոլոր սովորողների համար, իսկ ա՛յ, կրթահամալիրի 2007-2008 ուստարվա ուսումնական պլաններում այդ առարկան չքացել է: Այո՛, պիտի չքանար, որ ՏՀՏ-ն չօտարվի ուսուցչի և սովորողի իրական ուսումնական կյանքից, չդառնա դպրոցում մի խումբ նեղ մասնագետների մենաշնորհը, այլ հայտնվի հետազոտող ուսուցչի և սովորողի ձեռքին` որպես հարմար ու գրավիչ աշխատանքային միջոց: Թո՛ւյլ տվեք Ձեր առաջ հպարտանալ պարտադիր հանրակրթության` կրթահամալիրի կրտսեր դասարանների 2007-2008 ուստարվա ուսումնական աշխատանքի պլանի պարզաբանումներից արված այս մեջբերումով (կետ 7, 8). «Իմացումի հրճվանք» ծրագիրը բաղկացած է մայրենի լեզու, մաթեմատիկա, ռուսաց լեզու, անգլերեն, համակարգչային գրագիտություն, կյանքի հմտություններ, ֆիզկուլտուրա, արվեստ, տեխնոլոգիա, շախմատ դասընթացներից։ Օտար լեզուները, համակարգիչն ու ինտերնետը ուսուցվում և գործածվում են   առաջին դասարանից: 1-2-րդ դասարաններում ապահովվում են օտար լեզուների ամենօրյա պարապմունքներ։ Երկրորդ դասարանից սկսած` սովորողն  օգտվում է էլեկտրոնային փոստից: 2-4-րդ դասարաններում «Համակարգչային գրագիտություն» դասընթացի շրջանակներում սովորողը ծանոթանում է համակարգչային կիրառական ծրագրերի: 5-6-րդ դասարաններում սովորողը օտար լեզուները, համակարգչային կիրառական ծրագրերը և ինտերնետը գործածում է որպես ուսուցման միջոց, նաև ձևերից մեկը` նախագծային, հետազոտական աշխատանքները կատարելու և դրանք ներկայացնելու ընթացքում»:

Եվ այնքա՛ն բնական է ու համոզիչ, որ կրթահամալիրի 2007թ. հայտագրում հանդիպում ենք «Համակարգչային ծրագրերով ուսուցում անհատական համակարգիչներ ունեցողների համար ստեղծված դասարաններում» ազդին: Եվ գովելի է այն հետևողականությունն ու արագությունը, որով նորացվում են կրթահամալիրի բոլոր ուսուցողական ծրագրերի մեդիա կենտրոնները, իսկ անհատական համակարգիչն ու ինտերնետը, ուսուցման թվային այլ միջոցներն սկսել են հայտնվել կրթահամալիրի գրադարանում, բնագիտության լաբորատորիաներում, դասարաններում, այլ ուսումնական կաբինետներում, վաղը-մյուս օրը կհայտնվեն յուրաքանչյուր սովորողի աշխատանքային սեղանին, ասել է, թե սկսում են դառնալ անհատական գործածման: Եվ իհարկե մեր երեխաները որ ոչ միայն չեն վախենում տեխնիկայից, այլ իրենց բնական հետաքրքրասիրությամբ ձգվում են դեպի տեխնիկան` համակարգիչը, սկաները, թվային պրոեկտորը և ֆոտոխցիկը, շատ ավելի արագ են յուրացնում ինֆորմացիոն նոր տեխնոլոգիաները, քան մենք` դասավանդողներս: Ո՛չ վախենալ է պետք, ո՛չ չարանալ, ո՛չ խանգարել. պիտի խնդրել, որ նրանք մեզ էլ սովորեցնեն իրենց յուրացրած համակարգչային ծրագրերը: Այդ գործը նրանք այնքա՛ն լրջությամբ են կատարում: Համ էլ զվարճալի է:

Իմ այս ելույթից  լավ կոչ ստացվեց: Համակարգիչն ու ինտերնետը շքեղություն չեն ժամանակակից դպրոցում, այլ ուսուցման գրավիչ ու արդյունավետ միջոց: Ես ազնիվ պիտի լինեմ Ձեր առաջ. մեր ուսուցիչը, Դուք, հարգելիներս, հենց Ձեր մասնագիտության ուսուցման համար բավարար գրագետ չեք կարող համարվել, եթե գործնականում չեք տիրապետում մեկ տասնյակի չափ համակարգչային ծրագրերի և Ձեր աշխատանքում չեք գործածում օր օրի էժանացող և դրանով յուրաքանչյուր դպրոցին, սովորողին և ուսուցչին մատչելի դարձող ուսուցման էլեկտրոնային միջոցները: