Արտավազդ Փիլոսյան, Շահեն Պետրոսյան

PushPull սխեմաներ

Մենք ձեզ կներկայացնենք երկու ուժեղարարներ (նկ. 1, նկ. 2), որոնք սնվում են վատ սնուցման աղբյուրից: Վատ սնուցման աղբյուրը նա է, որը չի տալիս հաստատուն լարում, այլ փոփոխվում է, տվյալ դեպքում 22-ից 26Վ: Երկու սխեմաներում մենք սնուցման աղբյուրի փոփոխական բաղադրիչը ընտրել ենք 100 Հց` ենթադրելով, որ սնուցման աղբյուրի  ուղղիչը 2 կիսապարբերանի է:

Հիմա ներկայացնենք սխեմաների նմանությունները և տարբերությունները:

Երկու սխեմաները նման են այն բանով, որ ունեն մուտքում ուժեղարարի աշխատանքային կետը որոշող լարման բաժանիչներ, տրանզիստորների բազաները իրարից հեռվացնող դիմադրություն (R6), Դարլինգտոնի սխեմայով միացված տրանզիստրներից (n-p-n և p-n-p տիպի) կազմած էմիտրային կրկնիչներ:

Տարբերությունն այն է, որ վատ սխեմայում բեռը միացված է ելքին և -12Վ բևեռին (ունակության օգնությամբ), իսկ լավ սխեմայում` ելքին և հատուկ ստեղծված սնուցման աղբյուրի միջին կետին (առանց ունակության):

Եվ վերջին տարբերությունը այն է, որ վատ սխեմայում մենք մոդելավորել ենք սնուցման աղբյուրը 24-վոլտանոց հաստատուն և 2-վոլտանոց փոփոխական աղբյուրներով, իսկ լավ սխեմայում՝  երկու հատ 12-վոլտանոց հաստատուն և երկու հատ 1-վոլտանոց փոփոխական աղբյուրներով: Այսպիսով, սնուցման լարումը երկու դեպքում էլ փոխվում է 22-ից 26 Վոլտ, և միակ տարբերությունն այն է, որ առաջին աղբյուրը չունի միջին (0Վ) կետ, իսկ երկրորդն ունի:

Հիմա լավացնենք սնուցման աղբյուրը և օսցիլոգրաֆի օգնությամբ տեսնենք, թե ինչ է կատարվում  բեռի վրա: Մենք տեսնում ենք, որ բեռի վրա կա որակյալ ազդանշան, և դա շատ լավ է: Նույն բանը մենք կարող ենք տեսնել Ֆուրյեի անալիզի շնորհիվ, որը թույլ է տալիս տեսնել բեռի վրա ազդանշանի սպեկտորը:

Մենք տեսնում ենք, որ բեռի վրա 100 Հց ազդանշան չկա, և կա մուտքին տված ազդանշանը, այսինքն` 400 Հց-ը:
Նույն փորձը կատարենք լավ սխեմայում և կտեսնենք, որ բեռի վրա կա որակյալ ազդանշան: Նույնը մեզ ցույց կտա Ֆուրյեի անալիզը:

Հիմա վատացնենք սնուցման աղբյուրները և դիտարկենք վատ սխեմայի ելքային ազդանշանը:
Վատ սխեմայի ելքային ազդանշանը շեղվում է վերև-ներքև 100 Հց հաճախականությամբ, որը վատ է: Անջատենք ազդանշան տվող աղբյուրը և կտեսնենք, որ բեռի վրա կլինի 100 հերցանոց լարում, որը վատ է:

Նույն փորձը (վատ սնուցման աղբյուրով) կատարենք  լավ սխեմայի հետ և կտեսնենք, որ բեռի վրա 100 հերցանոց լարումը բացակայում է, որը շատ լավ է:

Հիմա ձեզ բացատրենք R6 դիմադրության դերը: Այս դիմադրության շնորհիվ մենք տարբեր տիպի տրանզիստորների բազաները հեռացնում ենք իրարից, որպեսսի չստեղծվի «աստիճան» աղավաղում: Համոզվելու համար կարճ միացնենք դիմադրությունը և նայենք օսցիլոգրաֆի պատկերը:

Մենք տեսնում ենք «աստիճան» աղավաղում, այսինքն` առաջին դեպքում բաց է վերևի տրանզիստորը, 2-րդ դեպքում` ներքևի տրանզիստորը, իսկ 3-րդ դեպքում երկու տրանզիստորներն էլ փակ են (և դա այն ժամանակ, երբ մուտքային ազդանշանը զրոյից տարբեր է):

Այս երկու սխեմաների համեմատությունը ցույց է տալիս, որ երկրորդը գերադասելի է, քանի որ առաջինը պահանջում է կայունացված սնուցման աղբյուր, որը բարդացնում է ընդհանուր սխեման, ավելացնում է օգտագործվող էլեմենտների թիվը և ամբողջ սարքավորման գինը: