Ներառական ուսուցում. ծնողի և ուսուցչի խնդիրներն ու լուծումները

Անուշ Գրիգորյան

Դավիթն իմ բալիկն է, ով 7 տարեկան է: Սովորում է «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի Դպրոց-պարտեզում: Դավթի դպրոցի ընտրության հարցում շատ մտահոգ էի հենց միայն այն պատճառով, որ նա քմահաճ է ու շրջապատի նկատմամբ պահանջկոտ: Դժվարությամբ է հարմարվում նոր միջավայրում, դառնում է անհանգիստ: Եթե չլինի ջերմություն ու ուշադրություն, նա շատ արագ կարող է հիասթափվել ու հրաժարվել տվյալ միջավայրում որևէ բան անելուց:      Կրթահամալիր գալուց հետո շատ կարճ ժամանակում հասկացա, որ սա այն է, ինչ փնտրում էի: Ես գտնում եմ, որ կրթահամալիրիը հրաշալի է իմ բալիկի համար, որովհետև նա նրան բացահայտեց և դարձրեց հրաշամանուկ: Սովորաբար հրաշամանուկ անվանում են այն երեխաներին, ովքեր շատ վաղ տարիքում արտակարգ հաջողության են հասնում գործունեության այս կամ այն բնագավառում` մերը մաթեմատիկան է: Դավիթը նման է բոլոր երեխաներին, բայց տարբերվում է իր արտակարգ հիշողությամբ և մաթեմատիկական հետաքրքիր իմացությամբ: Օժտվածությունը նկատել ենք, երբ Դավիթը դեռ հինգ տարեկան էր: Չնայած անգամ երկու տարեկան հասակում ցանկացած հարցի պատասխանը մեկ անգամ լսելուց հետո նա այդ ինֆորմացիան հիշում էր: Մաթեմատիկական օժտվածությունը բացահայտելուց հետո ցանկացած խնդիր, որը թվում էր, թե հաղթահարելի չէ, մենք կառուցում էինք` օգտագործելով մեր օժտվածությունը: Օրինակ` այբուբենը սովորելիս մենք այն վերածեցինք մաթեմատիկայի` ա-1, բ-2, սպի+տակ= սպիտակ:

Երեխայի ներքին հնարավորությունը բացահայտելու, այն իրականություն, տաղանդ և ստեղծագործություն դարձնելու միակ ճիշտ ուղին հետևողական, համառ և նպատակասլաց աշխատանքն է, որը կատարում է «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի անձնակազմը (թիմը): Իսկ այդ աշխատանքի հիմքում ընկած են երեխայի նկատմամբ դպրոցի և ծնողի կայուն հետաքրքրությունները:

Լուսինե Պետրոսյան

Աշխատում եմ կրթահամալիրի Բ-4 դպրոց-պարտեզում և 2008թ-ի սեպտեմբերից ստանձնել եմ առաջին դասարանի դասվարությունը: Այս տարի իմ դասարան ընդունվեց նաև առանձնահտուկ պայմանների կարիք ունեցող  սովորող: Ինձ համար նորություն էր շփվել նման խնդրով (աուտիզմի սիմպտոմատիկայով) սովորողի հետ: Եվ այստեղ սկսվեց թիմային աշխատանքը` ես, ծնողը և հատուկ մանկավարժը: Ինձ հետաքրքրում էր ամեն ինչ աուտիզմի մասին: Սկզբնական շրջանում դասապրոցեսին ներկա էին լինում ծնողը  կամ հատուկ մանկավարժը: Նրանք մանրամասն ներկայացնում էին ինձ խնդիրը և համատեղ գտնում էինք տարբեր ճանապարհներ` Դավթին ադապտացնելու շրջապատին, կրթական միջավայրին: Դիտարկումների արդյունքում պարզեցինք Դավթի ուժեղ կողմը. դա սերն էր թվերի նկատմամբ և հիմնվելով այդ ուժեղ կողմի վրա` Դավթին  աստիճանաբար ընդգրկեցինք դասապրոցեսում: Այստեղ մեզ շատ օգնեցին դասընկերները, նրանց ծնողները: Նրանք շատ հանդուրժող էին Դավթի բոլոր քմահաճույքների նկատմամբ: Դավիթը, լինելով շատ յուրահատուկ երեխա, մեծ սեր ուներ դեպի դասական երաժշտությունը և   բոլորին ստիպում էր, որ լսեն դասական երաժշտություն:  Ի վերջո, մենք բոլորս համատեղ ուժերով հասանք այն փուլին, երբ և՛ հատուկ մանկավարժը, և՛ ծնողը աստիճանաբար դուրս անկատ եկան և մնացին ստվերում` թողնելով ինձ  ու Դավթին միասին: Սակայն մեր թիմային հանդիպումները շարունակվում են դասապրոցեսից դուրս, և միասին փորձում ենք լուծել բոլոր նոր առաջացած խնդիրները: