Նաիրա Նիկողոսյան
Լուսինե Փաշայան
Նաիրա Դալուզյան

Գնահատումը կրտսեր դպրոցում

Գնահատել նշանակում ստեղծագործել:
Գյոթե

ՀՀ կրթակարգով ամրագրված է` գնահատման հիմնական նպատակը սովորողի գիտելիքների, կարողությունների ու հմտությունների մակարդակի, անձնային որակների, ուսումնական գորընթացի կարտարելագործման վերահսկումն է, գնահատումը դիտվում է որպես սովորողի խրախուսման միջոց, ոչ թե զենք:

Երեխաներին գնահատանիշ պետք չէ: Նրանք առանց դրա էլ կսովորեն, եթե ուսումնական գործընթացը վերածենք իմացումի հրճվանքի, ոչ թե պարտադրանքի:

Կրթահամալիրը իր գործունեության ընթացքում անընդհատ իրագործել է հետազոտող սովորողի ու ուսուցչի պատրաստման մոդելը: Մոտեցման այս ուղիները այսօր արդեն ամրագրված են ՀՀ հանրակրթության պետական կրթակարգում: Հետազոտող սովորողն ու ուսուցիչը կրթության կազմակերպման նոր մակարդակով պահանջում են զարգացման որակապես նոր ծրագրեր ու  գնահատման չափանիշներ: Հետազոտողների համայնքում գնահատումը դարձել է ստողծագործական աշխատանք. գնահատում ենք ամեն ինչ ու անընդհատ:

Եթե հավակնել ենք հայտարարել, որ կրթությունը ապրելու գործընթաց է, ապա գնահատումը ոչ թե զուտ կրթական, այլ կյանքի բոլոր բնագավառներին առնչվող խնդիր է. յուրաքանչյուրիս անհրաժեշտ է գնահատման հմտություն ունենալ: Կյանքը դպրոց է մտնում, և միաժամանակ դպրոցն ինքն է գնում կյանքին ընդառաջ: Կրթության նոր քաղաքականություն նշանակում է գնահատման նոր համակարգեր:

Գնահատանիշը երեխայի ինտելեկտուալ մակարդակի չափանիշ չէ, գիտելիքների իրական որակը չի արտացոլում, երեխաներին դրդում է խաբեության, ցուցադրական ջանքերի և անառողջ մրցակցության: Ավանդական դպրոցում գնահատական նշանակելը հեշտ էր այն պատճառով, որ գնահատվում էր մտապահումը, իսկ այսօր մեր հետաքրքրությունների համակարգը մի ամբողջ աշխարհ է` բազմակողմանի ու հետաքրքիր: Ուստի գնահատման նոր գործիքներ են անհրաժեշտ: Կրթահամալիրի  կրտսեր դպրոցներում դասերն անգիր չեն անում, կարմիր թանաք չենք օգտագործում, գրում ենք հիմնականում մատիտով, հեշտ ուղղում ենք սխալները, չենք վախենում սխալներից: Գնահատումը մարդուն ապրեցնելու համար է:

 Կրթահամալիրի 2009-2012թթ. զարգացման ծրագրով ամրագրված է գնահատման այլընտարնքային համակարգի ստեղծումը: Մենք չենք առաջարկում  տեսություն, որ պետք է փորձարկենք, այլ  երաշխավորում ենք մեր աշխատանքի գործնական արդյունքը:

Կրթահամալիրի կրտսեր դպրոցներում տարիների ընթացքում մշակվել ու փորձարկվել են գնահատման տարբեր ձեւեր ու գործիքներ.

• կրտսեր դպրոցականի (1-4-րդ դաս.) զարգացման բնութագիր - սովորողի աճի բնութագիրը ստեղծվել է պետական չափոչոշիչների հիման վրա, մշակել ենք  լրացման կարգը («Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր. 2008-2009 ուստարի», էջ 70).
• սովորողի ուսումնական գործունեության անհատական թղթապանակը (թղթային, էլեկտրոնային, ֆիլմեր)
• գնահատման  խճանկար
• գնահատման  դիագրամներ

Կրտսեր դպրոցի 1-2-րդ դասարաններում սովորողի աշխատանքը գնահատնիշով չի գնահատվում: Տարվա ընթացքում  յուրաքանչյուր աշակերտ  իր թղթապանակում հավաքում է անհատական և խմբային կատարած աշխատանքները: Կրտսեր դպրոցի ավագ դասարաններում ուսումնական փաթեթների թղթային տարբերակները աստիճանաբար նվազում են` իրենց տեղը զիջելով էլեկտրոնային փաթեթներին: Ուսումնական տարին ամփոփելիս սովորողը վերանայում է թղթապանակը` լրացնում, առանձին էջեր փոխում, և վերջում այն հանդիսավոր, ծնողների ուսուցիչների ներկայությամբ, նորից հանձնվում է սովորողին:

Ընթացիկ ու ամփոփիչ առաջադրանքներ ինքնաստուգման համար 1-6-րդ դասարաններում (թղթային, էլեկտրոնային)
Առաջադրանքները ստեղծում են դասավանդողներն ու սովորողները, մշակվել է ինքնաստուգման կարգը («Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր. 2008-2009 ուստարի», էջ 69):

Հաշվետու-ցուցադրությաններ,  ստուգատեսներ

Ամենուրբաթյա  ուսումնական նյութերի ներկայացում

Ամառային, ձմեռային  ուսումնահետազոտական  ճամբարներ

Ծեսերն ու տոները որպես ուսումնառության արդյունք

Սովորողների ու դասավանդողների ամենամյա մրցանակներ

Սովորողների ու դասավանդողների պարգևատրումներ

Գիտելիքների գնահատման կենտրոնի ուսումնասիրություններ (Ուսումնական տարվա վերջին հեղինակային մանակավարժության սպասարկման կենտրոնը կրտսեր դպրոցներում սահմանված կարգով  անցկացնում է ուսումնասիրություններ):
Կայքը որպես ուսումնառության արդյուք
Կրտսեր դպրոցի ենթակայքեր ու  էլեկտրոնային թերթերը

Ստեղծել ենք աշխատանքային խումբ, որը մշակում է կրթահամալիրում ստեղծված գնահատման գործիքները: Ուսումնասիրության արդյունքում  խումբը առաջարկով դիմեց մանկավարժության կենտրոն ստեղծելու`
- «Գնահատումը կրտսեր դպրոցում»,  ուսուցիչների 5-օրյա վերապատրաստման
մոդուլ
- «Կրտսեր դպրոցականի առաջադրանքների էլեկտրոնային փաթեթ»
- «Կրտսեր դպրոցականի գնահատման փաթեթ», որը  համապատասխանում է պետական չափորոշիչներին:
5տարեկանների      -           մեկ աճի բնութագիր
1-ին դաս.                   -           երկու աճի բնութագիր, 1 ինքնաստուգում
2-րդ դաս.                   -           երկու աճի բնութագիր, 2 ինքնաստուգում
3-րդ դաս.                   -           երկու աճի բնութագիր, 4 ինքնաստուգում                          
4-րդ դաս.                   -           երկու աճի բնութագիր, 4 ինքնաստուգում, ԳԳԿ 1 ստուգում
Կրտսեր դպրոցականի նախագծերի ցանկ