Տաթև Բլեյան

Լողուսուցումը  որպես  հանրակրթության բաղկացուցիչ

Մարմնակրթության բազմաթիվ ձևերի մեջ առանձնանում է լողը, որը լուծում է ֆիզիկական  և  հոգեկան բազմաթիվ խնդիրներ« նպաստում է ընդհանուր ֆիզիկական զարգացմանը, ունի բուժիչ նշանակություն: Երեխան լողալով սկսում է ճանաչել իր մարմինը, իր օրգանիզմը, նրա ֆիզիկական հնարավորությունները: Ջրում իրեն ինքնուրույն և վստահ զգացող  երեխան ազատվում է մի շարք բարդույթներից: Եթե մենք կարևորում ենք մեր երեխայի առողջ ֆիզիկական և հոգևոր զարգացումը« չպետք է լողուսուցմանը մոտենանք որպես ժամանցի:

Փորձենք ներկայացնել լողուսուցման անհրաժեշտությունը  երեխայի կյանքում:

Լողուսուցումը որպես  մկանային համակարգի կարգավորիչ

Լողը նպաստում է մկանային համակարգի  բազմակողմանի  զարգացմանը, քանի որ ջրում մարմնի հորիզոնական դիրքը ակտիվացնում է արյան հոսքը  դեպի աշխատող մկանները: Անընդհատ իրար հաջորդող թիավարումները  աշխատեցնում  են խոշոր և մանր մկանախմբերը, որոնցից շատերը սովորական պայմաններում   միշտ չէ, որ  գործում են: Լողալու ժամանակ շարժումները կատարման   ամպլիտուդայով հաջորդաբար ձգում  և թուլացնում են  մկանները:  Մկանների կարճատև լարվածության փոխարինումը թուլացումով և  հանգստով չի հոգնեցնում երեխային, դրանով իսկ թույլ է տալիս հեշտությամբ տանել  ֆիզիկական  բեռնվածությունը` ապահովելով նրանց մարզվածությունը: 

Լողուսուցումը  որպես  ֆիզիոթերապիա
Լողը նաև ողնաշարի խախտումները  շտկող միջոց է: Ջրում անկշռության յուրահատուկ  վիճակը հնարավորություն է տալիս հենաշարժողական համակարգը ուղիղ վիճակում պահելու, քանի որ մարմնի քաշը չի ճնշում   նրան: Լողալու   ժամանակ ոտքերի շարժումները  օգնում են լիարժեք ձևավորել և ամրապնդել  ստորին վերջույթները` կանխելով նաև ոտնաթաթերի խեղումն  ու հարթաթաթությունը:

Լողուսուցումը  որպես շնչուղիների բուժման և  հիվանդությունների  կանխարգելիչ միջոց
Լողը ուժեղացնում է  շնչառական մկանները, օգնում  շնչառության կարգավորմանը, մշակում է կրծքաորովայնային, իսկ հետո նաև կրծքային   շնչառությունը, բարձրացնում է թոքերի   կենսական տարողությունը, կանոնավորում  շնչառության   հաճախականությունը, ավելացնում կրծքավանդակի  շրջագիծը: Ավելանում է շնչառության խորությունը, որը շնչուղիների  հիվանդությունների  հզոր կանխարգելիչ միջոց է: Սովորական պայմաններում երեխան շնչում է մակերեսորեն. շնչառության ակտիվ պրոցեսում  ներգրավված է թոքերի մի մասը (մոտավորապես թոքերի հյուսվածքների 1/5 մասը): Դա էլ  թոքերի պասիվ մասում հիվանդահարույց մանրէների առաջացման համար բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում, որի արդյունքում էլ կարող են առաջանալ շնչառական ուղիների  մի շարք հիվանդություններ:

Ջրում վարժություններ կատարելիս երեխան խորն է շնչում, շնչառական ակտիվ պրոցեսում ներգրավվում է ամբողջ թոքային հյուսվածքը, որի շնորհիվ թոքերը լավ օդափոխվում են և հեռացվում են մանրէները: Լողը նպաստում  է շնչառության ճիշտ ռիթմին` կարճ, խորը շնչառությանը և երկար արտաշնչմանը:

Շնչառության այդպիսի ռիթմը  դրական է ազդում նաև սրտանոթային համակարգի գործունեության վրա, քանի որ  հեշտանում է երակային արյան հոսքը դեպի սիրտ:

Լողուսուցումը որպես սրտանոթային համակարգը կարգավորող միջոց
Լողը, լինելով ֆիզիկական վարժություն, բարերար է ազդում երեխայի սրտանոթային համակարգի աշխատանքի վրաª շնորհիվ մարմնի հորիզոնական դիրքի, խոշոր մկանախմբերի աշխատանքի և մարմնի մակերեսին ջրի մեխանիկական ճնշման ազդեցության:

Սիրտը զարկերակային համակարգով հորիզոնական ուղղությամբ արյունը մղում է դեպի ծայրամասերը: Լողալու ժամանակ մկանների կծկումները գործում են պոմպի նման` օգնելով երակային համակարգով արյունը մղել դեպի սիրտը: Ջուրը երեխայի մարմնի վրա բավականին ուժեղ  մեխանիկական  ճնշում է գործադրում: Ջրի ճնշումը մաշկում գտնվող բազմաթիվ անոթների վրա հեշտացնում է արյան ծայրամասային շրջանառությունը, օգնում է արյան արտահոսքին և հեշտացնում է նրա շարժումը դեպի սիրտը:

Այս բոլորը թեթևացնում են սրտի գործունեությունը և բարերար ազդեցություն են թողնում սրտանոթային համակարգի վրա: Կանոնավոր պարապմունքները բարձրացնում են սրտամկանի ուժը, աստիճանաբար նվազեցնում սրտի զարկերի հաճախականությունը:

Լողուսուցումը   որպես   ջրաթերապիա
Լողը  բարենպաստ կերպով է ազդում նյարդային համակարգի վրա: Այն նյարդային պրոցեսների հավասարակշռվածության արդյունավետ  միջոց է, քանի որ ջրի ջերմաստիճանը, կրկնվող միանման  շարժումները  և շնչառության ճիշտ ռիթմը  հանգստացնում են ընդհանուր նյարդային համակարգը: Լողը նպաստում  է  մեր երեխային հաղթահարել նյարդային, սթրեսային և  ֆիզիկական լարվածությունը, կարգավորում է քունը,  հաղթահարում վախը:

Լողուսուցումը  որպես  հիգիենայի կրթություն
Շատ կարևոր է, որ երեխան կարողանա իր անձնական հիգիենային հետևել: Լողը այս դեպքում պարտադրում է հիգիենային հետևելու կանոններ, և իր մարմնի մաքրությանը հետևելը երեխայի մոտ սովորույթի ուժ է ձեռք բերում: Երեխան նախքան լողավազան մտնելը ցնցուղ է ընդունում, հագնում լողազգեստը, լողագլխարկը, լողաթափերը և մտնում լողավազան:

Այսպիսով  երեխան կարևորում է իր մարմնի մաքրությունը և   կատարում է   գործողությունների շարք, որ դառնում է  մեխանիկական աշխատանք մաքուր, առողջ մարմնի պահպանման գործում:

Լողուսուցումը որպես հատուկ կարիք ունեցող երեխաներին  աջակցող միջոց  
Հատուկ կարիքներով երեխաների մոտ շարժողական ակտիվության նվազումը պայմանավորված է նրանց հիվանդությամբ: Որպես ֆիզիկական վարժության արդյունավետ միջոց կարելի է կիրառել լողը, քանի որ նրա կիրառմամբ հնարավոր է լուծել խնդիրների  մի ամբողջ համալիր:

Լողուսուցման ճիշտ կազմակերպման ընթացքում  ավելանում է ոչ միայն  շարժողական ունակությունների և հմտությունների ծավալը, այլև ձևավորվում է գիտակից և պատասխանատու վերաբերմունք իր վարվելակերպի հանդեպ: Լողուսուցումը պետք է հիմնվի գիտակցության և ակտիվության, սիստեմատիկության, դիտողականության, մատչելիության վրՀատուկ կարիքով երեխային պետք է ցուցաբերել անհատական մոտեցում: Ուսուցման մեթոդների թվին են պատկանում ընդհանուր զարգացնող վարժությունները, հեշտացված լողաձևերի վարժությունները, խաղերը ջրում, ջրընտելացման վարժությունները, որոնք հետագայում հիմք են հանդիսանում լողի տեխնիկայի յուրացման համար: